Broederlijke rivaliteit

Broederlijke rivaliteit – De worsteling
Ouders met meerdere kinderen hebben vaak te maken met broederlijke (of zusterlijke) rivaliteit binnen het gezin. Dit is door de hele geschiedenis heen al een probleem geweest. Sterker nog, het allereerste gezin dat in de Bijbel genoemd wordt had op dit gebied al een probleem! Die broederlijke rivaliteit mondde zelfs uit in moord.

Rivaliteit tussen broers of zussen komt vaak tot uiting in vechten, plagen en jaloezie. Wat kunnen ouders doen om met deze dingen om te gaan, zodat kinderen die samen opgroeien een gezond respect voor elkaar hebben? Het is essentieel dat we de factoren begrijpen die bijdragen aan broederlijke rivaliteit en dat we leren hoe we deze kunnen ontmantelen.

Broederlijke rivaliteit – Factoren die bijdragen
Een talloos aantal factoren kan bijdragen aan broederlijke rivaliteit.

Vaak vindt er tussen de kinderen een concurrentiestrijd plaats om de aandacht van de ouders. Een kind kan een ruzie beginnen, zich agressief gedragen of “klikken” over een broer of zus om de betrokkenheid van de ouder(s) af te dwingen. Als ouders is het daarom belangrijk om heel doelbewust tijd door te brengen met elk kind. Probeer de tijd en een plek te vinden waar je aandacht niet verdeeld is. Elk kind heeft de verzekering nodig dat hij of zij geliefd is en dat zijn of haar mening door de ouder wordt gewaardeerd.

Vergelijkingen tussen kinderen kunnen ook bijdragen aan broederlijke rivaliteit. Kinderen zullen zichzelf vaak vergelijken met broers of zussen. Zij heeft een iPod, maar ik niet. Hij kan veel sneller rennen dan ik. Vergelijken is een natuurlijke neiging, maar ouders kunnen heel doelgericht de unieke vaardigheden of prestaties van elk kind prijzen. Het is ook wijs om negatieve vergelijken te vermijden, zoals “was jij maar zo slim als je zus”.

Kies geen favorieten. Wanneer je kinderen met elkaar ruziën, neem dan niet automatisch aan dat je weet wie er fout zit.

Broederlijke rivaliteit – Nuttig advies van andere ouders
Wanneer gevraagd werd hoe zij zijn omgegaan met broederlijke rivaliteit, kwamen ouders met de volgende nuttige tips op de proppen.

• Ben een rolmodel en leer je kinderen dat ze anderen moeten respecteren. Kinderen merken hoe jij je eigen broers en zussen en je echtgenoot/echtgenote behandelt. Laat kinderen zien hoe ze onenigheden op een respectvolle manier kunnen oplossen. Wanneer kinderen over andere kinderen “klikken”, laat hen dan zien hoe ze rechtstreeks met hun broer of zus kunnen praten om de situatie op te lossen. Een moeder zei: “Klikken voedt gevoelens van haat jegens de ander. Ik zeg tegen mijn kinderen: 'Als je een probleem met je broer hebt, dan moet je met hem gaan praten. Als hij niet naar je wil luisteren, dan kun je naar mij toe komen.' Als de ander dan nog niet wil luisteren, dan zullen wij (als ouders) er samen iets aan doen.”
• Geef complimentjes voor goed gedrag.
• Minimaliseer stress. Wanneer er veel stress in een gezin bestaat, dan is het voor de kinderen moeilijker om de aandacht van hun ouders te krijgen.
• Schep een gezonde concurrentie. Leer je kinderen dat concurrentie en competitie gepaard gaan met een respectvolle behandeling van anderen.
• Vier individualiteit en vermijd vergelijkingen. Een andere moeder zei: “Ik probeer de kern van de onzekerheid te vinden en laat mijn kinderen weten dat ze niets hebben waar ze zich voor hoeven te schamen. Het leven is gevuld met tijden waarin we jaloers op anderen kunnen zien. God heeft ons allen precies zo gemaakt als Hij bedoeld heeft.” Geef schouderklopjes voor gedrag dat door God gegeven is, zoals barmhartigheid of geduld. Elk kind heeft een unieke persoonlijkheid, vermogens en gaven. Vier de individualiteit van elk kind.
• Bid dat je kinderen elkaar zullen liefhebben en voor elkaar zullen zorgen.
• Bemoedig broertjes en zusjes om vriendschappen met elkaar te ontwikkelen. Help hen om zich te concentreren op de lange duur relaties. De kans is klein dat zij hun hele leven zullen doorbrengen met de vriendjes en vriendinnetjes die zij nu hebben, maar familie is een lange duur-fenomeen. Moedig broertjes en zusjes aan om elkaar te helpen en te dienen en om voor elkaar te bidden.

Broederlijke rivaliteit – Een Bijbels voorbeeld
Een belangrijk voorbeeld van broederlijke rivaliteit vindt plaats tussen de tweeling Jakob en Esau. Zij streden om de aandacht van hun ouders; de ene als het mammakindje en de andere als de favoriet van zijn vader. Isaäk, de vader, gaf duidelijk de voorkeur aan Esau omdat hij een goed jager was. Rebekka, de moeder, hield meer van de gevoelige Jakob. Deze voorkeursbehandelingen leidden tot een verschrikkelijke jaloezie en veranderde de broers in vijanden. De volgende stap was bedrog, gevolgd door bedreigingen met de dood. De relatie werd verbroken en de twee broers gingen elk hun eigen weg.

Jaren later hadden de broers een gelegenheid om zich met elkaar te verzoenen en zij deden dat ook. De Bijbel is niet duidelijk in hoeverre zij zich met elkaar verzoenden, maar we weten dat zij enigszins vriendschappelijk zij aan zij leefden. De manier waarop Isaäk en Rebekka hun tweelingbroers Jakob en Esau grootbrachten had een rechtstreekse invloed op hun toekomst en resulteerde in een langdurige breuk in hun relatie.

Ouders zijn mogelijk niet in staat om een broederlijke rivaliteit volledig een halt toe te roepen, maar door correct gedrag te modelleren en elk kind te behandelen met waardigheid, liefde en respect kunnen ouders de weg tonen die leidt naar positieve relaties tussen broers en zussen.

Leer meer!